تصفیه فاضلاب کارخانه های لبنی یکی از موارد حیاتی برای حفاظت از محیط زیست و پاسخگویی به نیازهای صنعتی است. با توجه به تعداد زیاد کارخانه های لبنی در ایران و جهان، آلودگی فاضلاب صنایع لبنی به دلیل وجود مقادیر زیادی مواد آلی می تواند منجر به مشکلات جدی در منابع آب و محیط زیست شود. برای رویارویی با این چالش، بسته های تصفیه فاضلاب لبنی به راه حلی موثر برای تصفیه فاضلاب و فاضلاب کارخانه های لبنی با استفاده از فناوری های روز و تجهیزات مدرن تبدیل شده است. با این روش علاوه بر حفاظت از محیط زیست می توان در مصرف آب نیز صرفه جویی کرد.

انواع فاضلاب صنایع لبنی

فاضلاب غیر آلوده: گردش آب در خنک کردن، گرمایش، پاستوریزاسیون و استریل کردن مایعات و واحدها استفاده می شود. برخی از این فاضلاب ها حدود نیمی از فاضلاب صنایع لبنی را تشکیل می دهند که عمدتاً عاری از هرگونه مواد مضر هستند و بخشی از آن را می توان از طریق فرآیند تصفیه فاضلاب صنایع لبنی به چرخه تولید بازگرداند.

آب شستشو: این نوع پساب کارخانه های لبنی و صنایع وابسته، آب مصرفی کارکنان و فاضلاب های نظافتی و خدمات عمومی است که سه و نیم درصد پساب تولیدی این صنایع را تشکیل می دهد. 

تصفیه فاضلاب صنایع فولاد را به ارکان گستر بسپارید.

فاضلاب بخش صنعت: این نوع فاضلاب اکثریت و تقریباً 96 درصد فاضلاب صنایع لبنی را تشکیل می دهد. فاضلاب در بخش صنعتی از فرآیند شستشوی تجهیزات، خطاهای عملیاتی مانند نشت شیر، فرآیند تولید مانند آب از پرس پنیر، فرآیند رقیق‌سازی و شفاف‌سازی محصولات لبنی ناشی می‌شود.

منابع تولید ضایعات شیر ​​در صنایع لبنی

از جمله منابع اصلی تولید ضایعات لبنی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

استفاده از آب در کولرها و رطوبت گیرها

زیر دیگ آب

خط تولید CIP

تاسیسات شستشو، سالن های محیط تولید و مخازن تولید و حمل شیر

خواص فاضلاب لبنیات

ضایعات فرآوری لبنیات در درجه حرارت بالا و pH، TSS، نیاز به اکسیژن بیولوژیکی (BOD)، نیاز به اکسیژن شیمیایی (COD)، نیتروژن کل (TN)، فسفر کل (TP) و سطوح چربی، روغن و گریس (FOG) متفاوت است. فاضلاب لبنیات معمولاً به رنگ سفید (آب پنیر زرد متمایل به سبز) و دارای بوی نامطبوع و کدر است. با دمای سالانه 17 تا 25 درجه سانتیگراد، جریان زباله های لبنی گرمتر از فاضلاب شهری (10 تا 20 درجه سانتیگراد) است و در نتیجه تجزیه زیستی سریعتر در مقایسه با تصفیه خانه های فاضلاب انجام می شود.

برای التیام طبیعی آب شیری، سطح pH باید بین ۶ تا ۹ باشد.

کارخانه های لبنیات و کره دارای فاضلاب با pH تقریبا خنثی (pH = 6.8-7.4) هستند. در کارخانه هایی که مقدار مشخصی آب پنیر را تخلیه می کنند، pH فاضلاب به زیر 6.2 می رسد. در تولید پنیر، آب پنیر شیرین کمی اسیدی است و pH آن بین 5.9-6.6 متغیر است، در حالی که انعقاد با اسیدهای معدنی آب پنیر اسیدی با pH = 4.3-4.6 تولید می کند.

افزایش شدید کوتاه مدت در pH جریان کل به 10.5-10 به تخلیه محلول تمیز کننده قلیایی نسبت داده می شود. قرار گرفتن طولانی مدت فاضلاب در شرایط بی هوازی (در یک مخزن در شبکه فاضلاب) باعث اسیدی شدن مایع توسط تخمیر اسید لاکتیک می شود که منجر به کاهش pH می شود.

اگرچه غلظت در فاضلاب لبنیات کم است، اما این مواد لوله های فاضلاب را مسدود می کنند. اکثر سیستم های تعلیق مراحل اولیه تمیز کردن تجهیزات را طی می کنند. بیشتر رسوبات مواد آلی (90%) معمولاً از پروتئین ها، یعنی ذرات حاصل از پردازش شیر جامد (کشک پنیر، کشک، کشک یا طعم دهنده ها) و سایر آلاینده ها (خاک یا ماسه) می آیند. حذف شد. آب زائد هنگام شستشو یا نصب وارد سیستم می شود.

تشکیل رسوبات پروتئین و چربی در داخل لوله ها نیاز به تمیز کردن مکرر دارد و آماده سازی شیمیایی یا باکتریایی موثر است. مزیت اصلی استفاده از چنین باکتری هایی این است که در مراحل بعدی تصفیه فاضلاب به کار خود ادامه می دهند و اثر پاک کنندگی را افزایش می دهند.

مواد جامد بالا (TS) در آب پنیر با مقادیر ناچیزی از مواد فرار گزارش شده است. چربی ها به مقدار کم در صنایع لبنی به شکل امولسیون با قطر ذرات از 1 تا 10 میکرومتر یافت می شوند. در طول همگن سازی، اندازه قطرات چربی شیر به 1-2 میکرومتر کاهش می یابد. امولسیون پایدار حاصل بر سیستم های تصفیه مکانیکی فاضلاب به دلیل مشکل در جداسازی از ضایعات لبنی تأثیر می گذارد.

به همین دلیل، باقیمانده لیپیدها در فاضلاب آب پنیر می تواند باعث ایجاد کف نامطلوب شود که منجر به شستشوی لجن فعال در فرآیندهای بیولوژیکی می شود. در طول تولید محصولات چرب (بستنی، خامه ترش و کره)، ذرات چربی بزرگتری از شیر استخراج می‌شوند که به دلیل ادغام و انبساط آن‌ها و همچنین از بین رفتن پوسته پروتئین است. به همین دلیل، نوع و غلظت ناخالصی های چرب در فاضلاب این محصولات به طور قابل توجهی متفاوت است و حذف آنها با ته نشینی موثرتر از سایر ضایعات لبنی است.

غلظت FOG در فاضلاب کارخانه های لبنی متخصص در تولید محصولات پرچرب 0.2-0.4 گرم در لیتر است، اگرچه مقادیر بالای 2.88 گرم در لیتر در یک کارخانه کره ای گزارش شده است. در فاضلاب سایر لبنیات معمولاً از 0.1 گرم در لیتر تجاوز نمی کند.